Młodzi turyści na trasie 2. Rajdu Pieszego
„Szlakiem płk. Władysława Kononowicza".
5 maja 2023r. na trasę rajdu wyruszyło 120 turystów z sześciu szkół: Nowej Wsi, Wrociszewa, Michałowa, Konar, wareckiej dwójki i Sułkowic. Raj organizowany był w ramach projektu „Szlakiem Powstania Styczniowego w 160 rocznicę wielkiego zrywu Polaków ku wolności” ogłoszonego w ramach Otwartego konkursu ofert powiatu Grójeckiego i Urzędu Miejskiego w Warce. W ramach tego projektu warecki Oddział PTTK zaproponował i przeprowadził dwie uroczystości: 58. Rajd Pieszy „Kwitnące Jabłonie- Gołębiów- Nowa Wieś”, który odbył się 18 maja 2023r. i 2. Rajd Pieszy „Szlakiem płk. Władysława Kononowicza”. W ramach obchodów 160 rocznicy powstania styczniowego oddział zorganizował również w styczniu rajd pieszy „Tędy szła Wolność”. Zarząd oddziału PTTK składa ogromne podziękowania Dworkowi na Długiej za pomoc i wsparcie w realizacji projektu.
Turyści wyjechali autobusami do rozniszewskiego cmentarza. Tam, przed pomnikiem poświęconym „Poległym Powstańcom na polach gminy Rozniszew w 1863r.”, prezes Oddziału PTTK Marzena Jankowska opowiedziała historię tego miejsca i bitwy. Zgodnie z zapiskami w księgach parafialnych pod Rozniszewem 14 maja 1863r, odbyła się bitwa powstańcza, w której zginęło 15 walczących. Pochowano ich obok cmentarza. Obecnie, odrestaurowany przez społeczność pomnik, znajduje się na terenie cmentarza, vis a vis bramy głównej. Uczczono minutą ciszy poległych powstańców oraz zapalono znicze. Następnie kolumna autobusów przewiozła turystów na trasę do Kępy Anieli, gdzie stacjonował oddział płk. Władysława Kononowicza. Był to teren niezwykle sprzyjający powstańcom. Bagna, rozlewiska i wąskie groble łatwe do obrony, stanowiły naturalne zabezpieczenie dla walczących. To tu, 14 maja 1863r., oddział stoczył bitwę z wojskami rosyjskimi dowodzonymi przez płk. Ernrotha. Była to największa zwycięska bitwa w Puszczy Kozienickiej. Pomnik powstał w 1985r na miejscu starego, wykonanego jeszcze w okresie międzywojennym. Na monumentalnym mieczu, odlewie z betonu, znajduje się napis: „Narodu mego krwią pisane czyny 1863”. Turyści wysłuchali ciekawej opowieści o powstańcach i płk. Kononowiczu. Następnie zapalili znicze i uczcili minutą ciszy tych, którzy walczyli i polegli w obronie Ojczyzny. Przeszli kilkukilometrowa trasę, ciesząc się z bardzo sprzyjającej pogody. Niejednemu zabłysnęła myśl o tych, którzy siedzieli w tych lasach, otoczeni bagnami i grzęzawiskami w styczniowe, mroźne i śnieżnie dni.
Następnym punktem młodych turystów była Warka, a dokładnie obiekt Ochotniczej Straży Pożarnej, gdzie czekały już przygotowane krzesła oraz ekran. Za chwilę obejrzeli multimedialną wersję komiksu „Nadzieja, męstwo i śmierć- powstańcza wiosna oddziału Kononowicza”. Dzięki tej prezentacji uczestnicy mogli dowiedzieć się jak potoczyły się losy oddziału i jakie były ostanie chwile życia ich dowódcy. Następnie przeszli na rynek w Warce, gdzie czekała scena, przygotowana do rekonstrukcji sądu nad Kononowiczem i jego adiutantami: Edmundem Sadowskiem i Feliksem Łabędzkim. Sąd carski wydał szybki werdykt – śmierć przez rozstrzelanie. Skazańcy, w obstawie moskali, przeszli na błonia nad Pilicą. Za kolumną rekonstrukcyjną szli rajdowicze i zaciekawieni mieszkańcy Warki. Miejsce egzekucji wybrał dowódca rosyjskiego oddziału ówcześnie zajmującego miasto. Bohaterów powstania rozstrzelał, 4 czerwca 1863r., pluton egzekucyjny. Rozstrzelanych pochowano, a w miejscu pochówku, wskazanym przez Józefa Manczarskiego, dawnego podkomendnego płk. Kononowicza, usypano w 1927r. kopiec. Dzisiaj jest to miejsce pamięci z krzyżem na szczycie i pamiątkową tablicą.
Kolumna przeszła na teren Klubu Żołnierzy Rezerwy i zaprezentowała scenę rozstrzelania powstańców wykonaną przez GRH Warka oraz grupę rekonstrukcyjną Jana Nałęcza. Scena ta skupiła uwagę wszystkich obserwujących. Na pewno była to piękna, żywa lekcja historii dla młodych ludzi, lekcja jakiej nie mieli jeszcze okazji oglądać.
Przedstawicieli Oddziału PTTK złożyli kwiaty i zapalili znicze przy kopcu Wł. Kononowicza i jego adiutantów.
Ostatnim etapem rajdu było rozdanie dyplomów i nagród dla wszystkich wyróżnionych i zdobywców pierwszych miejsc w konkursie plastycznym „Oddział Kononowicza w nadpilicznych lasach” przygotowany i przeprowadzony przez Dworek na Długiej. Turyści mogli podziwiać nagrodzone prace na tablicach. Dyplomy uczestnictwa otrzymały również, z rąk prezes Oddziału PTTK Marzeny Jankowskiej, wszystkie uczestniczące w rajdzie drużyny. Gdy zaliczono wszystkie punkty „dla ducha” uczestnicy rajdu zrealizowali punk „dla ciała”. Nad ogniskiem przygotowanym przez członka oddziału upiekli sobie smaczne kiełbaski zakupione z projektu. Smakosze piekli również na ognisku chleb. Ognisko zawsze przyciąga młodych i trochę starszych turystów.
Do zobaczenia na szlaku.
Zarząd Oddziału PTTK Warku