Warecki Oddział PTTK zaprosił 8 października 2022r. młodych piechurów na XXXVII Jesienny Złaz Turystów. Zgodnie z nazwą rajdu, pogoda była piękna. Prawdziwa polska złota jesień. Na starcie stanęło około 160 turystów z dziewięciu szkół: Ostrołęki, Michałowa, Nowej Wsi, Sułkowic, Konar, Wrociszewa, Watraszewa i obu wareckich podstawówek. Trzema autokarami wyruszyli na rajd gwiaździsty w okolice pięknego Tomaszowa Mazowieckiego. Planowali zwiedzić Groty Nagórzyckie, Skansen Rzeki Pilicy i Niebieskie Źródła. Ciekawe i niepowtarzalne Groty Nagórzyckie są to sztuczne wyrobiska znajdujące się w południowej części Tomaszowa Mazowieckiego. Są pozostałością po podziemnej kopalni piasku szklarskiego, wydobywanego do potrzeb budowlanych i hutniczych w XVIII i na początku XIX wieku. Groty składają się z licznych korytarzy, wnęk i sal powstałych w trakcie procesu wydobywania piasku. Największe wyrobisko zwane "salą królewską" ma 30 m długości, 25 m szerokości, 3 m wysokości. Każda komora nosiła inną nazwę, np. Boczna, Borsucza, Ciemna, Jeziorna, Niedźwiedzia, Taneczna, Złodziejska.

Skansen Rzeki Pilicy powstał 1999 r. Celem było prowadzenie edukacji historycznej i ekologicznej oraz zachowanie pamiątek z przeszłości. Do najciekawszych eksponatów należą młyn wodny przeniesiony z Kuźnicy Żerechowskiej, carska łaźnia przeniesiona ze Spały oraz wartownia stojąca kiedyś w Michałówku. W młynie znajdują się ciekawe wystawy stałe: „Dzieje wiejskiej wagi”, „Pamiątki po dawnej Brzustówce”. Można tam zobaczyć największą w Polsce kolekcje kamieni młyńskich. W skansenie znajduje się dział wojskowy, posiadający m.in. dźwig wojskowy i działa artyleryjskie konstrukcji radzieckiej. Wrak ciągnika artyleryjskiego został wyciągnięty w 1999r. z wód Pilicy.

Niebieskie źródła to rezerwat przyrody nieożywione powstały w 1961r. Są to wywierzyska krasowe, jedne z najciekawszych zjawisk krasowych w Europie. Główny kompleks wodonośny stanowią spękane wapienie jurajskie, z których wytryska woda przybierająca niebiesko-błękitno-zieloną barwę. Barwa wody w basenach źródliskowych jest efektem działań rozproszonego światła słonecznego. Zmiana odcieni barwy wody uzależniona jest od stanu pogody, stopnia nasłonecznienia bądź zachmurzenia. Dodatkowo uroku wywierzysku nadają pulsujące gejzery z piasku podrzucanego przez źródlaną wodę.

Turyści wędrowali po tych pięknych okazach przyrody ożywionej i nieożywionej, poznawali historię walk w okolicach Tomaszowa, poznali pracę młyna wodnego i wielki zbiór „żarn”. Zwrócili uwagę na oryginalną łaźnię carską. Zrobili sobie pamiątkowe zdjęcia przed urokliwa stacyjką „Wolbórka”.

Prezes Oddziału, Marzena Jankowska, dziękuje wszystkim młodym turystom za aktywny udział, a opiekunom grup za ogromne zaangażowanie w realizacji Jesiennego Złazu Turystów.

 

Tekst i zdjęcia: Mariola Bienias